In plaats van een grafsteen

Deze website is gewijd aan Marcus (Max) Worms, mijn grootvader. Ik heb hem nooit gekend, omdat hij een van de vele slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog was. In feite werd een groot deel van mijn familie uitgemoord. Eén van de vele afgrijselijke verhalen. Zijn graf is niet bekend. Vandaar deze website, als een plek om de man te gedenken die ik nooit gekend heb, maar waar ik me sterk mee verwant voel.

De kern van deze website vormen twaalf brieven, die mijn grootvader schreef in de zomer van 1942. Elf vanuit de gevangenis in Arnhem, de laatste uit Westerbork. Selecteer in het menu de brief die je wilt lezen.

Nieuws december 2017

De brieven aan drie gemeenten in Polen hebben niets opgeleverd. Ook het onderzoek hier in Nederland lijkt enigszins vastgelopen. In deze laatste maanden van 2017 heb ik enkele belangrijke beslissingen genomen op persoonlijk en professioneel vlak, en in die reeks besluiten paste het ook om me uiteindelijk neer te leggen bij het feit dat ik St. Annaberg accepteer als de laatste plek waarvan ik weet dat mijn opa er geweest is. Knopen doorhakken. Het paste helemaal bij de winter van 2017.
En nu… opeens ligt alles weer open. Ik had contact met Edward in Polen, en hij vertelde me over onderzoekster Anna (met wie ik ook contact heb), en over haar net verschenen boek over doorgangskamp St. Annaberg. In haar onderzoekingen heeft ze ergens vernomen dat Max Worms in Blechhammer terecht is gekomen. Ze is alleen op dit moment even kwijt uit welke bron die informatie komt. Als ze die informatie weer boven tafel kan krijgen dan zou dat een enorme stap zijn. Dan zijn in een klap de vele, vele mogelijkheden gereduceerd tot twee. Ik had me al aangemeld voor de volgende Polen-reis in september 2018. Ik hou jullie op de hoogte!

Nieuws oktober 2016

De eerste Polen-reis in september was al heftig en zat bomvol verrassingen, dat ik nog een tweede keer mocht in oktober had ik ook niet kunnen bedenken. Ik werd door de directeur van het museum in St. Annaberg uitgenodigd om een gedenksteen op het museum te komen onthullen.
Deze reis maakte ik samen met mijn vrouw. Nu kon ik ook haar al die bijzondere plekken laten zien. Nu kent zij ook alle beelden bij de verhalen.

Nieuws september 2016

Uitnodiging
Eindelijk ben ik naar Polen geweest, dat stond al lang op mijn verlanglijstje. Met iemand die echt veel weet over de Tweede Wereldoorlog en de sjoa. In de week van 10 tot en met 16 september talloze belangrijke plaatsen bezocht, veel informatie gekregen, en mijn opa en mijn overgrootmoeder op een prachtige manier kunnen herdenken.Veel over de reis valt nu al te lezen op deze website. De week heeft me veel meer gebracht dan ik had durven dromen. Niet in de laatste plaats omdat ik op de plek waar ik mijn opa herdacht door de directeur van het tegenoverliggende museum werd gevraagd om volgende maand een herdenkingssteen te komen onthullen voor de slachtoffers van kamp St. Annaberg.

Archieven
Met de hulp van een Poolse internetvriend, die ik persoonlijk mocht ontmoeten tijdens mijn reis, heb ik drie brieven opgesteld en verstuurd aan instanties die archieven beheren. Volgens de Poolse wet moeten die archieven tot tachtig jaar na het overlijden gesloten blijven. Behalve voor nabestaanden. De hulp wordt zeer gewaardeerd! Ik kan er goed mee leven dat St. Annaberg de laatste plek is waarvan ik zeker weet dat mijn opa er is geweest, maar wie weet… wie weet. Misschien komt er uiteindelijk toch nog iets meer informatie boven water.